Tiroid Kanseri
Tiroid Kanserinin Semptomları, Teşhisi ve Tedavi Yöntemleri
Amerika’da her yıl yaklaşık 56,000 tiroid kanseri ortaya çıkıyor ve bu vakaların büyük çoğunluğunu papiller tiroid kanseri oluşturuyor (en yaygın tiroid kanseri türü). Ayrıca kadınlar erkeklere göre üç kat daha fazla risk altında. Tiroid kanseri her yaş grubunda görülebilir ama 30 yaş üstü grupta daha yaygın ve hastalığın agresifliği de yaşla birlikte artıyor. Her zaman semptom göstermeyen tiroid kanserinin çoğunlukla ilk belirtisi tiroid nodülüdür.
Bu yazıda tiroid kanseri prognozu ve tedavi yöntemlerinin yanı sıra en çok görülen kanser belirtilerine ve semptomlarına da değineceğiz.
Tiroid kanserinin türleri, sebepleri, teşhisi ve tedavisi hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için Hastalar için Tiroid Kanseri Kılavuzu sayfamıza göz atabilirsiniz.
Bu Yazıda
-
Tiroid Kanseri Semptomları
-
Tiroid Kanseri Türleri
-
Tiroid Kanseri Prognozu
-
Ana Hatlarıyla Tipik Tiroid Kanseri Tedavisi
Tiroid kanseri belirti ve semptomlarıyla ilgilili sorularınız varsa mutlaka doktorunuzla görüşün.
Tiroid Kanserinin Türleri
Tiroid kanserinin dört ana türü vardır ve bazıları diğerlerine göre daha yaygındır.
Tiroid kanseri türü ve görülme sıklığı:
-
Papiller ve/veya karma papiller/foliküler tiroid kanseri- %80
-
Foliküler ve/veya tiroid bezinin Hurthle hücreli kanseri-%15
-
Medüller tiroid kanseri-%3
-
Anaplastik tiroid kanseri
Tiroid Kanserinde Prognoz
Tiroid kanseri genellikle tedavi edilebilirdir. Hatta sık görülen türlerin (papiller ve foliküler tiroid kanseri) iyileşme imkanı düzgün bir tedavi ile neredeyse kesindir. Her iki kanser türü için de genellikle tiroidin tümü ameliyatla alınmaya çalışılır.
Sonuç olarak, papiller tiroid kanseri en sık görülen tiroid kanseri türüdür ve tedavi oranı oldukça yüksektir. Doğru tedavi uygulandığında iyileşme şansınız çok yüksektir.
Medüller tiroid kanseri nispeten daha az yaygındır ama prognozu kötüdür. Bu kanser türü birçok lenf düğümüne sıçradığından papiller ve foliküler kanserlerde uygulanan bölgesel kanser ameliyatlarına göre çok daha ciddi bir ameliyat gerektirir. Bu kanserde tiroid tamamen alınır ve boynun ön ve yan kısımlarındaki lenf düğümleri incelenir.
Tiroid kanserinin en nadir görülen türü anaplastik tiroid kanseridir ve prognozu çok kötüdür. Genellikle yayıldıktan sonra teşhis edilebildiğinden iyileşme oranı düşüktür. Anaplastik tiroid kanseri hakkında daha fazla bilgiye detaylı yazıda ulaşabilirsiniz. Ameliyatla tümörün tamamı alınamadığı için bu hastalıktan kurtulmak oldukça zordur. Genellikle diğer kanser türlerine göre çok daha agresif bir tedavi süreci ve bu süreçte de soluk borusu ameliyatı gerektirir.
Tiroid Kanseri ve Kemoterapi?
Tiroid kanseri farklı bir kanser türüdür. Hatta aslında, tiroid hücreleri vücuttaki diğer hücrelerden farklıdır çünkü iyot emme özelliğine sahiptirler. İyot tiroid hücrelerinin hormon üretebilmesi için gereklidir ve bu nedenle damarlar yoluyla emilir ve tiroid hücrelerinde biriktirilir.
Çoğu tiroid kanseri hücresi iyot emip saklama işlevini sürdürebilir. Bu durum özel bir tedavi için mükemmel bir zemin sağlar.
Radyoaktif iyot, kanser alındıktan sonra hastaya uygulanır. Eğer hastanın vücudunda normal tiroid hücresi ya da kanserli tiroid hücresi kaldıysa (kanser hücreleri iyot emebilme özelliğini korurlar) bu hücreler “zehirli” radyoaktif iyotu emer ve biriktirir.
Vücudumuzdaki diğer hücrelerin toksik iyotu emme özelliği olmadığından zarar görmezler. Ama kanserli tiroid hücreleri zehri kendi bünyelerinde biriktirirler ve radyoaktivite hücreyi içten yok etmeye başlar. Bu sayede herhangi bir rahatsızlık, saç dökülmesi, bulantı, ishal veya acı yaşanmaz.
Şunu bilmek gerekir ki çoğu hasta görse de her hastanın ameliyat sonrası radyoaktif terapi görmesi gerekmeyebilir.
Medüller tiroid kanseri hastaları genellikle iyot tedavisine ihtiyaç duymazlar çünkü medüller kanserler radyoaktif iyotu emmezler. Ameliyat ile tedavi edilmiş küçük papiller tiroid kanseri hastalarında da iyot tedavisine ihtiyaç duyulmayabilir ama bunun farklı bir nedeni vardır.
Bu kanser türleri (medüller ve bazı küçük papiller kanserler) genellikle sadece (tiroidin tamamen alındığı) ameliyat ile tedavi edilirler. Bu hastadan hastaya ve kanserden kansere değişkenlik gösterir ve bunun kararını cerrah, hasta ve endokrinolog birlikte alırlar. Unutmayın, radyoaktif iyot tedavisi tamamen güvenlidir. Eğer ihtiyacınız varsa, tedaviyi mutlaka alın.
Ana Hatlarıyla Tipik Tiroid Kanseri Tedavisi
-
Tiroid kanseri genellikle endokrinoloji uzmanının nodüle iğne ile biyopsi yapması veya şüpheli bir nodülün ameliyatla alınması neticesinde teşhis edilir.
-
Tiroid nodülü, zararlı olup olmadığına karar verecek (biyopsi yapılan nodüllerin %95 ila 99’u zararsızken, %1 ila 5’i zararlı bulunur) bir patolojist tarafından mikroskop altında incelenir.
-
Kanserin papiller, foliküler, karma papilofoliküler, medüller ya da anaplastik olduğu kararını patolojist verir.
-
Tiroidin tamamı alınır. Cerrahınız lenf düğümlerinizin de alınması gerekip gerekmediğini değerlendirir. Anaplastik tiroid kanserinde doktorunuz soluk borusu ameliyatına gerek olup olmadığına karar verir.
-
Tiroidiniz alındıktan 4-6 hafta sonra radyoaktif iyot tedavisi görmeye başlarsınız. Sizin için önerilen doza göre hap halinde radyoaktif iyot aldığınız basit bir tedavidir. Çevrenizdekilerin radyoaktiviteye maruz kalmaması için birkaç gün hastanede kalmanız gerekebilir.
-
Radyoaktif iyot tedavisinden sonra tiroid hormonu hapı almanız gerekir. Herkes yaşamak için tiroid hormonuna ihtiyaç duyar ve artık bir tiroidiniz olmadığı için hayat boyu (günde bir hap) levotiroksin almanız gerekir. Bu oldukça yaygın bir tedavidir
-
Her 6 ila 12 ayda bir tiroid hormon dozunuzun hala ideal doz olup olmadığını görmek ve tümörün tekrarlamadığından emin olmak için endokrinoloğunuz kan testleri ister. Bu periyodik takip testlerinin sıklığı hastadan hastaya değişir. Endokrinologlar genellikle bu konuda çok iyidir ve muhtemelen uzun süreli bir takip kontrolü isterler.
Tiroid Kanserinde Sonuç
Eğer tiroid kanseri teşhisi konulduysa, doktorunuz sizin için muhtemelen radyoaktif iyot ve tiroid ameliyatı gibi birden fazla tedavi yöntemi içeren bir tedavi planı hazırlayacaktır.
Medüller tiroid kanseri boyun ağrısı ile kendini gösterebilir
Medüller tiroid kanserinin (MTC) varlığını fark etmek zor olabilir ama yapılan yeni araştırmalara göre boynunda ağrı olan kişilerde medüller tiroid kanseri görülme ihtimali boyun ağrısı olmayan kişilere göre daha fazla.
Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre medüller tiroid kanseri yıllık toplam tiroid kanseri teşhislerinin %2 ila 3’ünü oluşturuyor. Aksine, papiller tiroid kanseri ise %70’in üzerinde bir orana sahip.
Medüller tiroid kanserinin prognozu oldukça kötüdür ve bu durum araştırmacılardan birinin hastalığın boyun ağrısı ile ilişkisi olup olamayacağını araştırmaya sevk etmiştir. Ulusal Kanser Enstitüsü’ne göre medüller tiroid kanseri için 5 yıllık sürede hayatta kalma oranı %83 iken papiller tiroid kanseri için bu oran %95tir.
Medüller tiroid kanseri teşhisinden sonraki 10 yıllık süreçte ise bu oran %65’e düşüyor.
Araştırmacılar ayrıca medüller tiroid kanserinin lenf düğümlerine veya vücutta diğer uzak dokulara sıçraması durumunda hastanın yaşama ihtimalinin ciddi derecede düştüğü üzerinde duruyor. Medüller tiroid kanseri lenf düğümlerine, karaciğere, akciğere veya kemiklere sıçradığında ise hayatta kalma oranı %25 olarak belirleniyor.
Araştırmacılar, boynun ön kısmında ağrı görülen medüller tiroid kanseri vakalarında mutlaka tiroidin ameliyatla alınması ve bunun yanı sıra hastalığın lenf düğümlerine sıçrayıp sıçramadığını görmek için boynun da incelenmesi gerekliliğine dikkat çekiyorlar.