Polikistik over sendromu (PCOS) kadının:
-
Adet döngüsünü
-
Doğurganlığını
-
Hormonlarını
-
Kalbini
-
Kan damarlarını
-
Dış görünüşünü
Etkileyen bir sağlık problemidir.
Polikistik over hastalığından muzdarip kadınlar genellikle:
-
Adrojen seviyeleri yüksek olur. Androjenler erkek tipi hormonlara verilen genel isim olmasına rağmen tüm kadınlar değişen oranlarda androjen üretirler. Önemli olan üretilen miktarın kadın için normal sınırları aşmamasıdır.
-
Adet gecikmesi ya da düzensizliği görürler.
-
Yumurtalıklarında küçük ve çok miktarda kist (sıvı dolu kese) bulundurabilirler.
POLİKİSTİK OVER’E NE SEBEP OLUR?
PCOS’un sebebi bilinmemektedir. Ama çoğu uzmana göre genetik yatkınlık dahil birçok faktör bu hastalıkta rol oynayabilir. PCOS sahibi kadınların PCOS sahibi anne veya kardeşleri olması muhtemeldir.
PCOS ile alakalı başlıca problem hormonal dengesizliktir. PCOS hastalığından muzdarip kadınlarda yumurtalıklar normalden fazla androjen üretir. Bu hormonların fazla üretilmeleri yumurtaların gelişimini ve dışarı atılmasını etkileyebilir. PCOS sahibi kadınların vücudunda çok fazla insülin bulunur çünkü etkin kullanmakta başarısız olurlar. Fazla miktarda insülin de androjen üretimini arttırır. Yüksek androjenin sebep olabileceği durumlar şunlardır:
-
Akne
-
Aşırı tüylenme
-
Kilo alma
-
Yumurtlama ile alakalı problemler
SEMPTOMLARI NELERDİR?
PCOS’un semptomları kadından kadına değişiklik gösterebilir. Bazı semptomlar şu şekildedir:
-
Yumurtalamamaya bağlı olarak kısırlık (çocuk sahibi olamama). Hatta PCOS kadında kısırlığın en yaygın sebebidir.
-
Seyrek, düzensiz adetler ya da hiç adet görmeme
-
Yüz, göğüs, karın, sırt, baş parmak ve ayaklarda aşırı tüylenme
-
Yumurtalıklarda kist
-
Özellikle bel çevresinde olmak üzere kilo alımı ya da obezite
-
Saçlarda zayıflama hatta erkeklerde görülene benzer kelleşme
-
Boyun, kol, göğüsler ya da uyluklarda kalın, koyu kahverengi veya siyah lekelenme (akantozis nigrikans)
-
Koltukaltı veya boyun çevresinde aşırı et beni oluşumu (skintag)
-
Kasık ağrısı
-
Anksiyete ya da depresyon
-
Uyku apnesi (uyku sırasında kısa süreli olarak nefes almanın durması)
TEST YAPTIRMAK
PCOS’un teşhisi için belli bir test yoktur ama semptomlarınız varsa doktorunuz PCOS ya da başka bir hastalığa sahip olup olmadığınızı anlamak için aşağıdaki adımları izleyecektir:
-
Tıbbı geçmişiniz. Doktorunuz adet döngünüz, kilonuzdaki değişiklikler ve diğer semptomlar hakkında sorular soracaktır.
-
Fiziksel muayene. Doktorunuz tansiyonunuzu, vücut kütle endeksinizi ve bel çevrenizi ölçecek ve tüylenmenin arttığı bölgeleri de kontrol edecektir. Doktor randevunuzdan birkaç gün önce tüylerin doğal büyümesine izin vermelisiniz.
-
Kasık muayenesi. Doktorunuz, yumurtalıklarınızın küçük kistlere bağlı olarak genişleyip genişlemediğini veya şişip şişmediğini görmek isteyebilir.
-
Kan tahlilleri. Doktorunuz kanınızdaki androjen hormonu, glukoz (şeker) miktarını ve insülin hormon seviyesini görmek isteyebilir.
-
Ultrason. Doktorunuz kasık bölgesinin fotoğraflarını çekmek için ses dalgalarını kullandığı bir test yapabilir. Bu test doktorunuzun yumurtalıklarınızdaki kistleri incelemesine ve rahim duvarını muayene etmesine imkan sağlar. Adetiniz düzenli değilse bu hat daha kalın olabilir.
BAĞLANTILI SAĞLIK SORUNLARI
PCOS’lu olan kadınların, bazıları hayati tehlike taşıyan birçok ciddi sağlık problemiyle karşılaşma riski çok daha fazladır. Yapılan son araştırmalara göre;
-
PCOS’lu olan kadınların yarısından fazlası 40 yaşına gelmeden diyabet ya da gizli şeker (glukoz intoleransı) hastalığına yakalanıyorlar.
-
PCOS’lu olan bir kadın, aynı yaşta ve sağlıklı bir kadına göre 4 ila 7 kat daha fazla kalp krizi riski taşıyor.
-
PCOS’lu olan kadınların yüksek tansiyon hastası olma riskleri çok daha fazla.
-
PCOS’lu olan sahibi kadınların LDL (kötü) kolesterol seviyeleri yüksek ve HDL (iyi) kolesterol seviyeleri düşük.
-
PCOS’lu olan kadınlar uyku apnesine yakalanıyorlar. Uyku esnasında nefes alımının kısa sürekli olarak durmasına uyku apnesi deniyor.
-
PCOS’lu olan kadınlar aynı zamanda anksiyete ve depresyona da yakalanabiliyorlar. Bu psikolojik rahatsızlıkların tedavisi için doktorunuzla konuşmanız ayrıca önemlidir.
-
PCOS’lu olan kadınların rahim kanseri olma riski de daha fazladır. Düzensiz adet döngüsü ve yumurtlamanın gerçekleşmemesi kadınların östrojen hormonu üretmesine neden oluyor ama progesteron hormonu üretmesine neden olmuyor. Progesteron, rahim duvarının her ay yenilenmesini sağlar. Progesteron olmadığında rahim duvarı kalınlaşır ve bu da yoğun veya düzensiz kanamaya yol açar. Bu durum zamanla rahim duvarında anormal doku büyümesine sebep olur, yani kansere!!